Introdución: O desafío dos obxectos abstractos á soberanía de Deus

A relación entre Deus e os obxectos abstractos, como os números, as formas e a lóxica, desconcerta aos filósofos durante moito tempo. Para os que cren nun Deus soberano que creou todo, a existencia de obxectos abstractos supón un problema único. Se estes obxectos existen de forma independente, como pode Deus ser verdadeiramente soberano? Hai cousas que existen fóra do control de Deus?
Neste artigo, mergullámonos profundamente neste debate filosófico, explorando a natureza dos obxectos abstractos e como poden desafiar a visión tradicional da autonomía absoluta de Deus.

Entender os obxectos abstractos e a independencia de Deus

Os obxectos abstractos, como os números ou as verdades matemáticas, adoitan considerarse atemporais e non creados. Os filósofos debateron se estes obxectos existen independentemente de Deus ou se Deus os crea dalgún xeito. Se existen de forma independente, podería significar que hai algo na realidade que nin sequera Deus creou, ameazando a súa soberanía absoluta.
Esta cuestión gañou unha importante atención nos círculos teolóxicos e filosóficos debido ao traballo de pensadores como William Lane Craig, quen dedicou gran parte da súa carreira a explorar este problema. Considérao un dos desafíos máis difíciles para o teísmo, aínda máis urxente que o problema do mal. Para Craig, a pregunta central é: Como pode Deus ser autosuficiente (o que os filósofos chaman *aseidade*) se os obxectos abstractos existen independentemente del?

Que son os obxectos abstractos?

Os obxectos abstractos refírense a cousas como números, verdades lóxicas e propiedades que non existen fisicamente pero que a miúdo se pensa que existen. Non forman parte do mundo material pero son fundamentais para comprender como funciona o mundo. Por exemplo, o número dous non existe do mesmo xeito que unha árbore ou unha rocha, pero parece ser unha parte real de como describimos e interactuamos co universo. As verdades matemáticas existen independentemente das mentes humanas, o que leva á pregunta de se estas verdades dependen de Deus ou existen fóra del.
Unha das principais preocupacións neste debate é o concepto da aseidade de Deus. Aseidade significa que Deus existe de forma independente, sen necesidade de factores externos. Se os obxectos abstractos como os números e as verdades lóxicas existen por si só, entón Deus pode non ser totalmente independente, minando a súa soberanía.

O platonismo e o argumento da indispensabilidade

Unha visión común que apoia a existencia independente de obxectos abstractos é o platonismo, que recibe o nome do antigo filósofo Platón. O platonismo sostén que os obxectos abstractos existen nun reino propio, separado tanto do mundo físico como de Deus. Segundo os platónicos, estes obxectos existen necesariamente e eternamente, é dicir, non se poden crear nin destruír.
O argumento máis significativo para o platonismo é o *argumento da indispensabilidade*, que afirma que os obxectos abstractos son indispensables para dar sentido ao mundo. Por exemplo, as matemáticas son esenciales para a física e outras ciencias, e sen obxectos abstractos como os números, sería imposible describir o mundo natural. Polo tanto, se os obxectos abstractos son indispensables, deben existir independentemente de calquera outra cousa, incluído Deus.
Este argumento supón un desafío directo á idea dun Deus soberano. Se estes obxectos son increados, como pode Deus ser o creador de todas as cousas? Significa isto que Deus non é verdadeiramente soberano sobre todo o que existe?

Deus como creador de obxectos abstractos: a visión da creación absoluta

Algúns filósofos, como Tom Morris, propuxeron un compromiso coñecido como a visión da *creación absoluta*. Esta perspectiva sostén que os obxectos abstractos, como os números e as propiedades, non son independentes de Deus senón que son creados por El. Segundo este punto de vista, Deus é a fonte de toda a realidade, incluídos os obxectos abstractos, que crea a través do seu intelecto.
Aínda que esta visión intenta preservar a soberanía de Deus, introduce un novo problema: o *problema de arranque*. Para crear unha propiedade como o “poder”, Deus xa necesitaría posuír a propiedade de ser poderoso. Noutras palabras, a creación de obxectos abstractos requiriría que Deus xa teña as propias propiedades que se supón que debe crear, o que leva a unha explicación circular e problemática. Este problema de arranque fixo que moitos filósofos se sintan cómodos coa vista de creación absoluta.

O enfoque antirealista: rexeitar a existencia de obxectos abstractos

William Lane Craig leva máis dunha década explorando varias solucións ao problema dos obxectos abstractos, e chegou a favorecer un enfoque antirealista. Os antirrealistas rexeitan a idea de que os obxectos abstractos existan de calquera forma significativa. En cambio, argumentan que as referencias a cousas como números ou verdades lóxicas son simplemente ficcións útiles ou conveniencias lingüísticas, pero non implican a existencia de entidades independentes.
Esta visión antirealista permite a Craig manter que Deus é verdadeiramente soberano e independente. Dado que os obxectos abstractos non existen realmente, non hai nada fóra do control de Deus. Segundo este punto de vista, cando falamos de números ou de principios lóxicos, non estamos describindo entidades reais e independentes, senón que nos dedicamos a unha ficción útil que nos axuda a navegar polo mundo.
Unha versión do antirrealismo chámase *teoría da simulación*, o que suxire que simplemente estamos a finxir que existen obxectos abstractos para facer funcionar as nosas descricións matemáticas e científicas. Outra visión, coñecida como *neutralismo*, sostén que as afirmacións sobre obxectos abstractos non son nin verdadeiras nin falsas; simplemente son neutras con respecto á realidade. En calquera caso, Deus segue sendo o único ser verdadeiramente autoexistente, xa que os obxectos abstractos non desafían a súa soberanía.

Conceptualismo: un punto medio

Aínda que Craig favorece un enfoque anti-realista, tamén recoñece que o *conceptualismo* podería servir de posición alternativa. O conceptualismo argumenta que os obxectos abstractos non son entidades independentes senón pensamentos na mente de Deus. Neste punto de vista, os números, as propiedades e as verdades lóxicas son todas ideas que existen na mente de Deus. Isto permite que Deus siga sendo o creador de todas as cousas, mesmo de obxectos abstractos, sen os problemas asociados á creación absoluta.
Para moitos filósofos cristiáns, o conceptualismo ofrece un punto intermedio satisfactorio. Preserva a soberanía de Deus facendo que os obxectos abstractos dependan de Deus, ao mesmo tempo que recoñece o seu papel nas matemáticas e na ciencia. Aínda que Craig inclínase polo antirrealismo, o conceptualismo segue a ser unha alternativa viable para aqueles aos que lles custa rexeitar completamente a existencia de obxectos abstractos.

Conclusión: Manter a soberanía de Deus

A relación entre Deus e os obxectos abstractos é unha cuestión fascinante e complexa que atinxe tanto á filosofía como á teoloxía. Para os crentes nun Deus soberano, a existencia de obxectos abstractos independentes e non creados presenta un serio desafío. Non obstante, varios enfoques, que van desde o antirrealismo ata o conceptualismo, ofrecen solucións que preservan a soberanía de Deus ao mesmo tempo que recoñecen o papel dos obxectos abstractos na nosa comprensión do mundo.
A exploración deste tema por parte de William Lane Craig achegou unha claridade significativa ao debate, ofrecendo un camiño a seguir para aqueles que desexan manter unha visión sólida da soberanía de Deus. Tanto se adopta o antirrealismo como o conceptualismo, o obxectivo segue sendo o mesmo: defender a crenza de que Deus é o creador autosuficiente de todas as cousas.
Esta exploración da soberanía de Deus e dos obxectos abstractos pareceume profundamente interesante. Se estás interesado en profundizar neste tema, anímoche a ver a discusión completa en YouTube [aquí](https://www.youtube.com/watch?v=IYmV5m42HHg).