Wprowadzenie: Wyzwanie przedmiotów abstrakcyjnych dla Bożej suwerenności

Relacja między Bogiem a obiektami abstrakcyjnymi, takimi jak liczby, formy i logika, od dawna intryguje filozofów. Dla tych, którzy wierzą w suwerennego Boga, który stworzył wszystko, istnienie abstrakcyjnych obiektów stanowi wyjątkowy problem. Jeśli te obiekty istnieją niezależnie, jak Bóg może być naprawdę suwerenny? Czy są rzeczy, na które Bóg nie ma wpływu?
W tym artykule zagłębiamy się w tę filozoficzną debatę, badając naturę abstrakcyjnych obiektów i to, jak mogą one kwestionować tradycyjny pogląd na absolutną autonomię Boga.

Zrozumienie obiektów abstrakcyjnych i niezależności Boga

Obiekty abstrakcyjne, takie jak liczby czy prawdy matematyczne, są często uważane za ponadczasowe i niestworzone. Filozofowie debatowali, czy te obiekty istnieją niezależnie od Boga, czy też Bóg w jakiś sposób je tworzy. Jeśli istnieją niezależnie, może to oznaczać, że w rzeczywistości istnieje coś, czego nawet Bóg nie stworzył, co zagraża Jego absolutnej suwerenności.
Zagadnienie to zyskało duże zainteresowanie w kręgach teologicznych i filozoficznych dzięki pracom takich myślicieli jak William Lane Craig, który większość swojej kariery poświęcił badaniu tego problemu. Uważa to za jedno z najtrudniejszych wyzwań rzuconych teizmowi, nawet bardziej palące niż problem zła. Dla Craiga główne pytanie brzmi: Jak Bóg może być samowystarczalny (co filozofowie nazywają *aseity*), jeśli abstrakcyjne obiekty istnieją niezależnie od Niego?

Co to są obiekty abstrakcyjne?

Obiekty abstrakcyjne odnoszą się do liczb, prawd logicznych i właściwości, które nie istnieją fizycznie, ale często uważa się, że mimo to istnieją. Nie są częścią świata materialnego, ale mają kluczowe znaczenie dla zrozumienia, jak świat funkcjonuje. Na przykład liczba dwa nie istnieje w taki sam sposób jak drzewo czy skała, ale wydaje się być realną częścią tego, jak opisujemy wszechświat i wchodzimy z nim w interakcję. Prawdy matematyczne istnieją niezależnie od ludzkich umysłów, co prowadzi do pytania, czy prawdy te są zależne od Boga, czy też istnieją poza Nim.
Jednym z głównych zagadnień poruszanych w tej debacie jest koncepcja Bożej aseczności. Aseity oznacza, że ​​Bóg istnieje niezależnie, bez potrzeby stosowania czynników zewnętrznych. Jeśli abstrakcyjne obiekty, takie jak liczby i prawdy logiczne, istnieją samodzielnie, wówczas Bóg może nie być całkowicie niezależny, co podważa Jego suwerenność.

Platonizm i argument o niezbędności

Powszechnym poglądem potwierdzającym niezależne istnienie obiektów abstrakcyjnych jest platonizm, nazwany na cześć starożytnego filozofa Platona. Platonizm utrzymuje, że abstrakcyjne obiekty istnieją w swojej własnej sferze, oddzielonej zarówno od świata fizycznego, jak i Boga. Według platonistów obiekty te istnieją koniecznie i wiecznie, co oznacza, że ​​nie można ich stworzyć ani zniszczyć.
Najbardziej znaczącym argumentem na rzecz platonizmu jest *argument niezbędności*, który stwierdza, że ​​abstrakcyjne przedmioty są niezbędne do nadawania sensu światu. Na przykład matematyka jest niezbędna w fizyce i innych naukach, a bez obiektów abstrakcyjnych, takich jak liczby, nie da się opisać świata przyrody. Dlatego jeśli przedmioty abstrakcyjne są niezbędne, muszą istnieć niezależnie od czegokolwiek innego, łącznie z Bogiem.
Argument ten stanowi bezpośrednie wyzwanie dla idei suwerennego Boga. Jeśli te przedmioty nie są stworzone, jak Bóg może być stwórcą wszystkich rzeczy? Czy to oznacza, że ​​Bóg nie jest naprawdę suwerenny nad wszystkim, co istnieje?

Bóg jako twórca obiektów abstrakcyjnych: pogląd na absolutne stworzenie

Niektórzy filozofowie, tacy jak Tom Morris, zaproponowali kompromis znany jako pogląd na *absolutne stworzenie*. Z tej perspektywy wynika, że ​​ obiekty abstrakcyjne, takie jak liczby i właściwości, nie są niezależne od Boga, ale są przez Niego stworzone. Zgodnie z tym poglądem Bóg jest źródłem wszelkiej rzeczywistości, łącznie z przedmiotami abstrakcyjnymi, które stwarza poprzez swój intelekt.
Chociaż pogląd ten próbuje zachować suwerenność Boga, wprowadza nowy problem: *problem ładowania początkowego*. Aby stworzyć właściwość taką jak „moc”, Bóg musiałby już posiadać właściwość bycia potężnym. Innymi słowy, tworzenie abstrakcyjnych obiektów wymagałoby od Boga posiadania już tych samych właściwości, które ma stworzyć, co prowadziłoby do błędnego i problematycznego wyjaśnienia. Ta kwestia bootstrapu sprawiła, że ​​wielu filozofów poczuło się niekomfortowo w obliczu absolutnego poglądu na stworzenie.

Podejście antyrealistyczne: odrzucanie istnienia obiektów abstrakcyjnych

William Lane Craig spędził ponad dekadę na badaniu różnych rozwiązań problemu abstrakcyjnych obiektów i zaczął opowiadać się za podejściem antyrealistycznym. Antyrealiści odrzucają pogląd, że abstrakcyjne obiekty istnieją w jakikolwiek znaczący sposób. Zamiast tego argumentują, że odniesienia do rzeczy takich jak liczby lub prawdy logiczne są po prostu użytecznymi fikcjami lub udogodnieniami językowymi, ale nie implikują istnienia niezależnych bytów.
Ten antyrealistyczny pogląd pozwala Craigowi utrzymywać, że Bóg jest naprawdę suwerenny i niezależny. Ponieważ obiekty abstrakcyjne w rzeczywistości nie istnieją, nie ma nic poza kontrolą Boga. Zgodnie z tym poglądem, gdy mówimy o liczbach lub zasadach logicznych, nie opisujemy rzeczywistych, niezależnych bytów, ale raczej angażujemy się w użyteczną fikcję, która pomaga nam poruszać się po świecie.
Jedna z wersji antyrealizmu nazywa się *teorią pozorów* i sugeruje, że po prostu udajemy, że istnieją abstrakcyjne obiekty, aby nasze matematyczne i naukowe opisy działały. Inny pogląd, znany jako *neutralizm*, utrzymuje, że twierdzenia dotyczące obiektów abstrakcyjnych nie są ani prawdziwe, ani fałszywe – są po prostu neutralne w stosunku do rzeczywistości. W obu przypadkach Bóg pozostaje jedyną prawdziwie samoistną istotą, ponieważ abstrakcyjne obiekty nie kwestionują Jego suwerenności.

Konceptualizm: rozwiązanie pośrednie

Chociaż Craig opowiada się za podejściem antyrealistycznym, przyznaje również, że *konceptualizm* może służyć jako stanowisko awaryjne. Konceptualizm twierdzi, że abstrakcyjne obiekty nie są niezależnymi bytami, ale raczej myślami w umyśle Boga. Z tego punktu widzenia liczby, właściwości i prawdy logiczne to idee istniejące w umyśle Boga. Dzięki temu Bóg może pozostać stwórcą wszystkich rzeczy, nawet obiektów abstrakcyjnych, bez problemów związanych ze stworzeniem absolutnym.
Dla wielu filozofów chrześcijańskich konceptualizm oferuje satysfakcjonujący złoty środek. Zachowuje suwerenność Boga, uzależniając od Boga obiekty abstrakcyjne, uznając jednocześnie ich rolę w matematyce i naukach ścisłych. Chociaż Craig skłania się w stronę antyrealizmu, konceptualizm pozostaje realną alternatywą dla tych, którym trudno jest całkowicie odrzucić istnienie abstrakcyjnych obiektów.

Wniosek: Utrzymanie Bożej suwerenności

Relacja Boga z obiektami abstrakcyjnymi to fascynujące i złożone zagadnienie, które dotyka zarówno filozofii, jak i teologii. Dla wierzących w suwerennego Boga istnienie niestworzonych, niezależnych obiektów abstrakcyjnych stanowi poważne wyzwanie. Jednak różne podejścia – od antyrealizmu po konceptualizm – proponują rozwiązania, które zachowują suwerenność Boga, jednocześnie uznając rolę obiektów abstrakcyjnych w naszym rozumieniu świata.
Zgłębienie tego tematu przez Williama Lane’a Craiga wniosło do debaty znaczną jasność, oferując drogę naprzód tym, którzy chcą zachować zdecydowane spojrzenie na suwerenność Boga. Niezależnie od tego, czy przyjmiemy antyrealizm, czy konceptualizm, cel pozostaje ten sam: podtrzymać wiarę, że Bóg jest samowystarczalnym stwórcą wszystkich rzeczy.
To badanie suwerenności Boga i abstrakcyjnych obiektów wydało mi się głęboko zastanawiające. Jeśli chcesz głębiej zgłębić ten temat, zachęcam do obejrzenia całej dyskusji na YouTube [tutaj](https://www.youtube.com/watch?v=IYmV5m42HHg).