Gerçekte Hangi Şeyler Var? Tanrı’nın Yaratılıştaki Rolünü Anlamak
Giriş: Yaratılış Nedir?
Yaratılış kavramı çoğu zaman basit görünür; her şeyi Tanrı yarattı. Ancak bunun gerçekte ne anlama geldiğine daha derinlemesine daldığımızda, gerçekliğin doğası ve Tanrı’nın dünyayla ilişkisi hakkında derin sorularla karşılaşırız. Tanrı ne yarattı? Hangi gerçeklik alanları var ve Tanrı onlarla nasıl etkileşime giriyor? Bu makalede yaratılış öğretisini, onun fiziksel, ruhsal ve soyut gerçekliklerle ilişkisini ve bir şeyin var olmasının gerçekte ne anlama geldiğini inceleyeceğiz.
Yaratılış ve Gerçeklik: Tanrı Neyi Yarattı?
Yaratılıştan bahsettiğimizde, Tanrı’nın Kendisi dışındaki tüm gerçekliğin kaynağı olduğu fikrinden bahsediyoruz. Mümkün olan her alemde var olan her şey, varlığını Tanrı’nın yaratıcı gücüne borçludur. Peki “her şey” neyi içeriyor?
Tüm fiziksel ve somut nesneleri, yani fiziksel evrende dokunabildiğimiz, görebildiğimiz veya etkileşimde bulunabildiğimiz her şeyi kapsar. Buna gezegenleri, yıldızları ve hatta var olan en küçük parçacıkları oluşturan madde ve enerji de dahildir. Bunun ötesinde, Tanrı aynı zamanda zamanı ve mekanı da yaratarak, Kendisini yalnızca tüm maddi şeylerin kaynağı değil, aynı zamanda bunların içinde var oldukları çerçevenin de kaynağı haline getirmiştir.
Manevi Gerçekler
Pek çok kişi fiziksel alemin ötesinde ruhsal gerçekliklerin varlığına inanır. Bunlar arasında melekler, diğer manevi varlıklar, hatta duyularımızla algılayamadığımız varlık alemleri bile olabilir. Yaratılış öğretisine göre bu manevi gerçeklikler de varlıklarını Allah’a borçludur. Tanrı, fiziksel dünyayı var ettiği gibi onları da var etti. Bu manevi varlıkların doğasını tam olarak anlayamasak da, onlar hâlâ yaratılışın bütünlüğünün bir parçasıdır.
Soyut Nesneler Sorunu
Yaratılışın en zorlu yönlerinden biri soyut nesnelerin varlığıdır. Soyut nesneler sayılar, önermeler ve matematiksel gerçekler gibi şeylerdir. Bunlar ne fiziksel ne de geleneksel anlamda ruhsaldır. Peki Tanrı, fiziksel ve ruhsal dünyayı yarattığı gibi soyut nesneleri de mi yarattı?
Bu felsefe ve teolojide tartışılan bir konudur. Bazıları soyut nesnelerin Tanrı’dan bağımsız olarak var olduğunu savunurken, diğerleri bunların Tanrı’nın zihninde temellendiğine inanır. Örneğin, 2+2=4 gibi matematiksel gerçekler, fiziksel nesneler gibi “yaratılmamıştır”, ancak yine de evrensel olarak doğrudurlar. Pek çok teolog, mantık ve nedensellikle birlikte bu gerçeklerin Tanrı’nın ebedi doğasının bir parçası olduğunu öne sürüyor.
Tanrı’nın Doğasının Bir Parçası Olarak Mantık ve Nedensellik
Zorlayıcı bir fikir, mantık ve nedensellik gibi ilkelerin Tanrı’nın dışında olmadığı, aksine O’nun doğasında temellendiğidir. Bu, Tanrı’nın mantık yasalarını ya da sebep-sonuç ilkesini yaratmadığı anlamına gelir; bunlar yalnızca O’nun zihnini ve karakterini yansıtır. Bu görüşe göre mantık, Tanrı’dan ayrı bir şey değil, O’nun aklının nasıl çalıştığının bir ifadesidir. Dolayısıyla ister fiziksel, ister ruhsal, ister soyut olsun var olan her şey varlığını Allah’tan alır.
Kurgusal Varlıklar ve Tanrı’nın Yaratılışı
Tanrı’nın fiziksel ve ruhsal gerçeklikleri, hatta soyut nesneleri nasıl yarattığını anlayabiliyorsak, peki ya kitaplardaki veya filmlerdeki karakterler gibi kurgusal varlıklar? Mesela Sherlock Holmes var mı?
Teolojik açıdan bakıldığında, kurgusal varlıklar, fiziksel veya ruhsal varlıklarla aynı şekilde “var” değildir. Sherlock Holmes, zihnin canlı bir yaratımı olsa da, gerçek anlamda hayal gücü ve edebiyat dışında var değildir. Gerçeğin yaratıcısı olan Allah, bu tür hayali varlıkları var etmez. Ancak bazı filozoflar, azınlık görüşü olsa da, kurgusal karakterlerin bile soyut nesneler olarak görülebileceğini öne sürüyor.
Yaratılış ve Zaman: Zamansal Değerlendirmeler
Yaratılışın önemli bir yönü zaman kavramıdır. Zamanın kendisi Tanrı tarafından var edilmiştir; bu, yaratılışın sadece nesnelerin varlığıyla ilgili olmadığı, aynı zamanda onların zamansal doğasıyla da ilgili olduğu anlamına gelir. Bu, yaratılıştan önce zamanın var olmadığı anlamına gelir. Zaman, uzay, madde ve enerjiden oluşan evren, Allah’ın dilemesiyle belirli bir anda var edilmiştir.
Yaradılışın doğası gereği zamansal düşüncelerle bağlantılı olduğunu anlamak çok önemlidir. Bu, evrenin her zaman var olmadığı anlamına gelir. Uzak geçmişte Tanrı’dan başka hiçbir şeyin var olmadığı bir nokta vardı. Bildiğimiz kadarıyla zaman yaratılışla başlamıştır ve zaman içinde var olan her şey Allah’ın yaratmasına bağlıdır.
Yaratılışın Bir Amacı Var mı?
Dikkate alınması gereken önemli bir soru, yaratılışın yalnızca var olmanın ötesinde bir amaca hizmet edip etmediğidir. Teolojik açıdan bakıldığında yaratılış, Tanrı’nın iradesini ve karakterini yansıtır. Var olan her şey Allah’ın dilemesiyle var olur. Ancak bundan da öte birçok kişi, yaratılışın daha yüksek bir amaca hizmet ettiğine, yaratıkların Yaratıcılarıyla ilişki kurmasına olanak sağladığına inanıyor.
Karmaşık yasaları ve muazzam karmaşıklığıyla fiziksel evren, Tanrı’nın hem fiziksel hem de ruhsal yaratıklarının var olabileceği ve gelişebileceği bir aşama olarak görülüyor. Yaratılıştaki güzellik ve düzen, bunların arkasında ilahi bir aklın varlığına işaret etmektedir. Tanrı’nın yaratımı rastgele değil kasıtlıdır ve dokusuna dokunmuş bir plan ve amaç vardır.
Yaratılıştaki Yerimiz
İnsanlar olarak biz de bu büyük yaratılışın bir parçasıyız ve kendi varoluşumuz üzerinde düşünebilen varlıklar olarak eşsiz bir konuma sahibiz. Bizler sadece yaratılmış varlıklar değiliz, aynı zamanda devam eden yaratılış hikayesinin katılımcılarıyız. Evreni anlama, sorgulama ve keşfetme yeteneğimiz bizi yaratılışta özel kılan şeyin bir parçasıdır.
İnsanlığın akıl yürütme, mantık ve matematik gibi soyut kavramlarla ilgilenme ve manevi gerçekleri dikkate alma yeteneği, salt fiziksel varlığın ötesine geçen bir şekilde daha geniş bir yaratılışa derinden bağlı olduğumuzu göstermektedir. Bu geniş evrendeki anlam ve anlayış arayışımız bizi her şeyi bir amaç için yaratan Yaratıcı’ya yönlendirir.
Sonuç: Yaratıcı Olarak Tanrı’nın Rolü
Sonuç olarak yaratılış öğretisi fiziksel dünyadan çok daha fazlasını kapsamaktadır. Gerçekliğin fiziksel, ruhsal ve soyut tüm yönlerini içerir. Var olan her şey varlığını Yaratıcı olan Allah’a borçludur. İster etkileşimde bulunduğumuz somut nesnelerden, ister algımızın ötesinde var olan manevi varlıklardan, ister mantık ve matematiğe yön veren soyut gerçeklerden söz edelim, tüm bu alemler Allah’ın yaratma gücünü yansıtır.
Her şeyin varlığından Tanrı’nın sorumlu olduğu düşüncesi evrendeki yerimizi daha iyi anlamamıza yardımcı olur. Yaratılış rastgele ya da amaçsız değil, her şeyi bir amaç doğrultusunda var eden bilinçli bir lütuf eylemidir. Bu konu ilginizi çekiyorsa ve konuyu daha fazla araştırmak istiyorsanız bu video bağlantısını ziyaret etmenizi öneririm. Yaratılış ve gerçeklik konusu hakkında daha ayrıntılı bir tartışma için.